Gaan we in de toekomst onze watergangen dotteren?


Mede door gebrek aan informatie bij waterbeheerders worden in een maaibeurt vaak alle planten in een watergang weggemaaid. Dit is gunstig voor de doorstroming maar negatief voor de ecologie. In het Dotterproject, een proef met nieuwe technieken die vlak dekkende gegevens inwinnen over de actueel aanwezige planten in de watergang, kan chirurgisch en kennis gestuurd worden ingegrepen. Zo wordt planvorming en operationeel onderhoud doelmatiger en kosteneffectieve. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een drone en een sportvliegtuig als platform met een multispectrale camera als sensor.

Opnames via drone en sportvliegtuig

Door middel van de opnames die de multispectrale camera maakt, wordt een compleet beeld van de waterplanten in een watergang verkregen. Zo is inzichtelijk waar welke planten groeien en hoeveel van welke soort planten aanwezig zijn. Op de beelden is namelijk ook te zien hoe het zit met de bedekkingsgraad. Is deze hoog, dan heeft het water op die plek waarschijnlijk moeite met doorstromen en zullen waterstanden hoger en opgestuwd kunnen zijn door de weerstand die de planten veroorzaken. Naast een drone kan ook een sportvliegtuig met camera’s worden ingezet, om grotere gebieden snel te kunnen karteren. De beelden die gemaakt worden hebben een resolutie van 5 tot 15 cm en zijn daarmee nauwkeurig genoeg voor een kwantitatieve analyse.

Compleet beeld van de watergang

Wanneer er beeld is van welke planten waar groeien in de watergang kan beoordeeld worden wat de dichte, risicovolle plekken zijn die ‘gedotterd’ moeten worden. Het gaat hier zowel om aanvoer als afvoer. Een teveel aan bepaalde planten in een bepaald deel van de watergang moet tijdig verwijderd worden om het overstromingsrisico te beperken als er een flinke regenbui valt. Waterschappen maaien veelal meerdere keren per seizoen hun watergangen. Met nauwkeurigere informatie uit het Dotterproject is er meer kennis van waar welke risico-veroorzakende problemen zitten voor de doorstroming van water en kan er dus risico-gestuurd gemaaid worden. Dat is nuttig en nodig om doelmatige keuzes te maken waar en wanneer er gemaaid moet worden. Zo kan overstroming door hoosbuien in de zomer tijdig voorkomen worden, kan vegetatie gespaard worden en het kan maaibeheer wellicht tegen lagere kosten worden uitgevoerd.

Breed inzetbaar

De proef is in de groeiseizoenen van 2017 en 2018 uitgevoerd in het gebied van waterschap Aa en Maas (Lage Raam en Leigraaf). Binnen Lumbricus-Boeiende Beekdalen wordt de techniek verder uitgewerkt en geautomatiseerd voor snelle verwerking van de data tot bruikbare informatie. De methodiek is in een praktische toepassing uit te rollen over een groter gebied met watergangen, waarbij een sportvliegtuig kan worden ingezet als platform.