Onderzoek naar sorghum als alternatief voor snijmaïs


In Odiliapeel in Noord-Brabant (proeftuin Zuid) heeft Lumbricus meegewerkt aan een praktijkonderzoek naar de teelt van sorghum. Het is een alternatief voor snijmaïs, dat boeren veelvuldig telen als voedergewas. Sorghum kan mogelijk zowel de boer als de waterbeheerder goede diensten bewijzen. Frank van der Bolt van Waterschap Aa en Maas legt uit waarom.

Sorghum is een zeer oud graan, zo'n 8 duizend jaar oud. De meeste soorten vinden hun oorsprong in Australië. Het wordt op dit moment vooral geteeld in warmere gebieden in het zuiden van de Verenigde Staten en Afrika. Mede om die reden hebben Nederlandse boeren de afgelopen jaren steeds meer interesse gekregen voor dit gewas. Frank van der Bolt: "Sorghum kan beter tegen droge perioden dan snijmaïs. Daar krijgen we door klimaatverandering steeds vaker mee te maken."

Wortelgestel

Waterschappen zijn vooral geïnteresseerd in het (beperkte) waterverbruik van het gewas, maar ook in het wortelgestel van de plant. Van der Bolt: "Sorghum heeft sterke wortels en wortelt dieper dan snijmaïs. Er zijn aanwijzingen dat de plant hiermee slecht waterdoorlatende lagen (zgn. verdichte lagen, red.) kan openbreken. Dit verhoogt de infiltratiecapaciteit van de bodem. Dat kan de kans op wateroverlast bij extreme regenval verminderen. Bovendien beperkt een goede sponswerking van de bodem bij hevige regenval de afspoeling van nutriënten (voedingsstoffen voor planten, veelal stikstof en fosfaat) en gewasbeschermingsmiddelen naar het oppervlaktewater. Het telen van sorghum zou dus een bodemkundige maatregel kunnen zijn die bijdraagt aan klimaatrobuuste beeklandschappen en aan een goede waterkwaliteit."

In de proef zijn drie typen sorghum onderzocht: een hoogproductieve soort, een hybride soort en een laagproductieve soort. De proef heeft tot dusver een gemengd resultaat opgeleverd. Van der Bolt licht toe hoe dat zit: "Boeren tonen vooral interesse in de hoogproductieve soort. Dat is vanuit hun perspectief logisch. Deze variant lijkt een prima alternatief te zijn voor maïs. Maar vanuit het oogpunt van de waterbeheerder is juist de laagproductieve soort aantrekkelijk, omdat vooral deze soort diep wortelt en weinig water verdampt."

De proef is overigens nog niet afgerond, geeft Van der Bolt aan: "Afhankelijk van de definitieve uitkomsten gaan we mogelijk nadere proeven doen met sorghum. Wellicht gaan we kijken naar andere gewassen. Of we komen met elkaar tot de conclusie dat deze teeltmaatregel op dit ogenblik niet realistisch is. Dat staat nog open."